Teksty, czytanki dłuższe lub krótsze – każdy, kto na zajęciach korzysta z podręcznika, nie raz natknął się na czytanki, dłuższe lub krótsze teksty. Chociaż z tekstów można wiele się nauczyć, to często uważamy je za nudne. Nieustanne czytanie ich na głos, a potem tłumaczenie najzwyczajniej w świecie nas nudzi. Czasami także naszym uczniom wydają się zbyt trudne. Jak zatem je odczarować i pokazać, że mogą być ciekawym elementem zajęć? Pokażę Ci w dzisiejszym wpisie.
Wprowadzanie słownictwa
Zacznę może od tego, jak sprawić, by trudny tekst był tak naprawdę prosty. Nie będzie to dużym odkryciem, jednak myślę, że warto o tym wspomnieć lub przypomnieć. Po prostu wprowadź słownictwo z tekstu dużo wcześniej, tak by uczeń zdążył się z nim oswoić. Możesz to zrobić na wiele sposobów, o których napiszę innym razem. Zaznajomienie ucznia ze słówkami sprawi, że nawet najtrudniejszy tekst będzie wydawał się łatwiejszy.
Jeśli z jakiegoś powodu nie możesz wprowadzić słownictwa wcześniej, nic straconego. Podziel uczniów na grupy i rozdaj tekst, który wcześniej podzielisz na fragmenty. Niech każda z grup opracuje słówka do fragmentu, który otrzymała. Przydadzą się tutaj słowniki papierowe lub elektroniczne. Następnie poproś uczniów, by podzielili się samą listą słówek z grupą po swojej prawej stronie. Na podstawie otrzymanej listy uczniowie próbują wywnioskować, co było w tym drugim fragmencie tekstu i układają swoją wersję artykułu, którą potem prezentują przed klasą. Grupa „pierwsza” sprawdza, jak wiele udało im się odgadnąć oraz czy zdania są poprawnie gramatycznie. Na samym końcu wszystkie grupy siadają razem i próbują ułożyć tekst z fragmentów w odpowiedniej kolejności.
Przykładowy tekst Schritte International Neu, s. 76-77
Podział tekstu
Teksty, w których wypowiadają się różne osoby, też można fajnie wykorzystać. Podziel taką wypowiedź na pół. Rozdaj uczniom i niech szukają swojej drugiej połówki. Z pewnością będą musieli zrozumieć swój tekst, ale przy okazji poćwiczą mówienie. Możesz tutaj narzucić, że uczniowie mogą zadawać pytania typu „tak/nie” lub mogą to być pytania otwarte. Sama pomyśl, co w tym przypadku będzie dla Ciebie korzystniejsze.
Przykładowy tekst Schritte International Neu, s. 41
Opisywanie obrazków
Czasami do tekstu są dołączane obrazki, które odzwierciedlają treść. Zamiast czytać od razu tekst, pozwól uczniom opisać obrazek samodzielnie. Możesz te obrazki wcześniej skopiować, wydrukować i rozdać. Gdy uczeń opisze już obrazek, daj mu tekst, ale niech on będzie niepełny, z lukami. Zadaniem ucznia będzie uzupełnienie go. Ogólnie z każdego tekstu można zrobić zadanie z lukami. Jeśli chcesz jeszcze bardziej urozmaicić tekst z lukami, możesz wrzucić go do jakiejś aplikacji np. Quizlet, co sprawi, że lekcja będzie bardziej interaktywna. Dodatkowo po skończeniu ćwiczenia możesz poszukać wspólnie z uczniami synonimów do wyrazów w tekście.
Przykładowy tekst Schritte International Neu, s. 53
Nietypowe dyktanda
Innym sposobem na takie teksty powiązane z obrazkiem są nietypowe dyktanda. Dzielimy uczniów na pary. Jedna osoba otrzymuje obrazek i tekst. Po zapoznaniu się z nim musi własnymi słowami opisać, co się znajduje na obrazku. Druga osoba w tym czasie próbuje to narysować. Po skończeniu przekazują swój tekst i narysowany obrazek innej grupie, a ta sprawdza jak wiele szczegółów udało im się przekazać.
Dyktando może wyglądać również inaczej. Wieszamy tekst na tablicy. Może to być cały tekst, jeśli nie jest zbyt długi lub jego fragmenty. Uczniowie nadal są w parach, ale oddaleni od tekstu na tyle, by nie dało się go łatwo przeczytać. Jedna osoba podchodzi do tekstu, zapamiętuje treść i dyktuje drugiej osobie, a ta zapisuje na kartce. Po skończeniu napisany tekst przekazujemy innej grupie i ta ma za zadanie sprawdzenie jego poprawności.
Zgadywanki
Jeśli przerabiasz tekst, który ma jakiś ciekawy tytuł, możesz poprosić uczniów, by na podstawie samego tytułu spróbowali odgadnąć, o czym będzie czytanka. Następnie poproś ich, by wypisali jak najwięcej słów, zwrotów, które mogą pojawić się w tekście. Na samym końcu przeczytajcie wspólnie tekst i sprawdźcie, ile z tych przewidywań się sprawdziło. To zadanie można rozwinąć w przypadku, gdy tekst jest dłuższy i ma podtytuły. Wtedy dodatkowo trzeba będzie przyporządkować tytuły do paragrafów.
Odgrywanie scenek
Przeglądając podręcznik Schritte International Neu (s.89), zauważyłam bardzo fajny tekst, który idealnie nadaje się do odgrywania scenek. Jest w nim pytanie jakiegoś chłopaka na forum internetowym i odpowiedzi pozostałych użytkowników. Dzielimy uczniów na grupy, tak by była wśród nich osoba z „problemem” i 4 osoby z „rozwiązaniami”. Następnie rozdajemy fragmenty tekstu, uczniowie zapoznają się z nimi. Uczeń informuje o swoim problemie, starając się parafrazować tekst. Pozostali uczniowie udzielają mu rad zgodnie z kartką, jaką otrzymali. Znowu świetne ćwiczenie na czytanie, mówienie i gramatykę.
Przykładowy tekst Schritte International Neu, s. 89
Gry ruchowe
Na koniec przedstawię Ci jeszcze jeden sposób, który z pewnością rozrusza uczniów oraz pozwoli potrenować słuchanie ze zrozumieniem. Możemy go zrobić na dwa sposoby, w zależności co chcesz przećwiczyć. Pierwszy sposób to wyciągasz z tekstu konkretne słówka, zapisujesz na tablicy lub karteczkach. Uczniowie stają przed słówkami z packami, klapkami na muchy. Czytasz tekst na głos, a uczniowie muszą pacnąć jak najszybciej słówko, jeśli je usłyszeli. W drugim sposobie dzielimy uczniów na dwie grupy. Czytamy przykładowo tekst, w którym będzie pomieszany czas przeszły i teraźniejszy. Jedna grupa ma za zadanie wstawać za każdym razem, gdy usłyszy czasownik w czasie teraźniejszym, druga gdy czasownik będzie w czasie przeszłym.
A Ty jak wykorzystujesz teksty z podręcznika na zajęciach? Chętnie poznam Twoje sposoby.
Wpis powstał we współpracy z wydawnictwem Hueber.
