„Ola, Ty znasz świetnie niemiecki, to może powiesz mi, co znaczy XZ?” – takie pytania padają często. Czasem znam odpowiedź, czasem muszę zerknąć do słownika albo po prostu nie wiem. I nie ma co się tutaj obrażać! To nie tak, że nie chcę pomóc, tylko po pierwsze nie znam całego słownika, a po drugie każdy język posiada jeszcze swoje dialekty, których nie znam. Na dowód, że mówię prawdę, przytoczę Ci dzisiaj ciekawe przykłady.
Wybrałam książkę, którą zna chyba każdy, chociaż nie jest związana z językiem niemieckim czy kulturą krajów niemieckojęzycznych. Poniżej znajdziesz fragment z książki „Mały Książę” autorstwa Antoine de Saint-Exupéry, przetłumaczony na język polski, literacki język niemiecki (którego się uczysz) oraz różne dialekty z Niemiec i Austrii.
Polski
Och, Mały Książę, stopniowo pojąłem na czym polega melancholia twego życia. Przez długi czas twoją jedyną rozrywką była słodycz zachodu słońca. Ten nowy szczegół poznałem rankiem czwartego dnia, kiedy powiedziałeś: Przepadam za zachodami słońca.
Deutsch – Hochdeutsch
Ach, kleiner Prinz, so nach und nach habe ich dein kleines schwermütiges Leben verstanden. Lange Zeit hast du, um dich zu zerstreuen, nichts anderes gehabt als die Lieblichkeit der Sonnenuntergänge. Das erfuhr ich am Morgen des vierten Tages, als du mir sagtest: Ich liebe die Sonnenuntergänge sehr.
Bayrisch – bawarski
Ah, kloaner Prinz, so noch und noch hob i die kloans traurigs Lebm vostandn. A lange Zeit host du koa andere Abwechslung ghot ois wia d Freid an de scheena Sonnenuntergang. Dees is mia am viertn Tog in da Friah aafganga, wiast zu mir gsogt host: I hob d Sonnenuntergang so gern.
Fränkisch – frankoński
Och, klaaner Prinz! So bröcklesweis hob ich dei klaans schwermütichs Lebm verstanna. Lang host du als Unterholtung nix anders gekennt als wie tochtächlich zuzäguckn, wie die Sunna neigerutscht is. Des wor dei Freud. Ich hob des örscht om viertn Toch in der Früh mitkricht, wiest zä mer gsocht host: Ich moch des, wenn die Sunna untergeht.
Düsseldorwer Platt – dialekt z rejonu Düsseldorfu
Och, leew kleene Prenz, eesch pö-a-pö hann ech di Läwe, so kleen on trist, verstange. En lange Ziet es din eenzeje Freud jewäse, jede Daach senn zo könne, wie de Sonn am ongerjonn es. Dat hann ech spetz jekritt am veehde Daach morjens, als wie du för mech jesaht häs: Ech stonn janz doll op Sonneongerjäng.
Friesisch – fryzyjski
Ach, letj prens, biletjen haa ik din letj swormudig leewent ferstenen. En lung tidj heest dü bluat a san hed, wat so awermiatig smok onergungt, am üüb ööder toochter tu kemen. Det füng ik de maaren faan a fjuard dai tu weden, üüs dü tu mi saadst: Ik mei det böös hol liis, hü a san onergungt.
Mittelhochdeutsch – język średnio-wysoko-niemiecki
Ach, prinzelîn, træclîche hân ich dîn kleinez, trûrigez leben verstanden. Du hetest lange zît deheine kurzwîle ez ensî die lieblicheit der sunne, dô siu nider gât. Daz verstuont ich am morgen des vierden tages, dô du jæhe: Ich liebe daz bilde, swenne diu sunne nider gât.
Oberösterreichisch – z regionu Górnej Austrii
Nau ja, kloana Prinz, so mit da Zeit hab i dei kloas, traurigs Leben vastaundn. A Zeitlaung hast zu deina Untahaltung nix aundas net ghabt als wia de Freid aun de Sonnenuntagäng. Des hab i am viertn Tag in da Fruah erfahrn, wiast ma gsagt hast: I hab s’ gern, de Sonnenuntagäng.
Ruhrdeutsch – z regionu Zagłębia Ruhry
Ey, kleener Prinz! So langsam hab ich dein kleenes schwermütiges Leben kapiert. Lange Zeit haste als Unterhaltung bloß Freude anne Sonnenuntergänge gehabt. Ich hab ers am Morgen vonnen vierten Tach erfahrn, wie du et mir gesteckt hast: Ich finde Sonnenuntergänge schön.
Schwäbisch – szwabski
Ach, kleiner Prinz! So nach on nach han e die kleins schwermütigs Leba ver-standa. Wie lang hasch kei andera Freud ghabt wie bloß dr Sonne zuzomgucka, dui wo äll Tag schee ontergeht! Des han e morgens am vierta Tag mitkriegt. Do hasch zu mr gsagt: I mag so arg die Sonnauntergäng.
Wienerisch – wiedeński
O, du mei klaner Prinz! So noch und noch hob i dei klanes triabsinniges Lebm verstaundn. Launge Zeit host du ois anzige Unterhoitung nur de Freid aun Sonnanuntergäng ghobt. I hob von dem neichn Aspekt erscht am viertn Tag in der Frih erfoan, wia du mir gsogt host: I mog de Sonnanuntergäng.
Który z tych dialektów zaskoczył Cię najbardziej?
