Poszukując pomysłu na kolejny wpis, trafiłam na świetną stronę niemieckiej telewizji WDR. Można tam nie tylko podszkolić język, ale także dowiedzieć się czegoś ciekawego. I o takiej ciekawostce będzie dzisiaj mowa. Ucząc się języka niemieckiego, pierwszą rzeczą jaką zauważyłaś były litery inne niż w języku polskim. Dziwne a, o lub u z kropkami lub kreskami u góry. W trakcie nauki dowiedziałaś się, że są to Umlauty, ale nikt nie wyjaśnił Ci skąd one się wzięły, ani w jakim celu powstały.
Niemieckie Umlauty
Głoska ä pojawiła się w języku niemieckim po raz pierwszy 750 lat po narodzinach Chrystusa. W tym czasie ludzie mówili tak zwanym „Althochdeutsch”, który zawierał wprawdzie podobieństwa do współczesnego języka niemieckiego, jednak w istocie brzmiał jak zupełnie inny język.
Trzysta lat później, czyli w roku 1050 słychać było już głoski ü i ö. Wtedy „Althochdeutsch” powoli stawał się „Mittelhochdeutsch”. Dopiero od roku 1450 można mówić o tak zwanym „Frühhochdeutsch”, przypominającym język niemiecki, którym posługują się współcześni Niemcy.
Jak wyglądała zmiana języka przez te wszystkie wieki? Bardzo ładnie widać to na przykładzie słówka täglich.
tagali –> tägelich –> täglich
Bis ungefähr 500 nach Christus gab es eine germanische Sprache. Die Germanen waren unsere Vorfahren und lebten weit verbreitet in Mitteleuropa. Das germanische Wort tagali hat in der ersten Silbe einen tief klingenden Vokal a und am Ende in der letzten Silbe ein hoch klingendes i. Dieses helle i beeinflusste im Laufe der Zeit die Aussprache der anderen Vokale im Wort.
Aus dem dunklen a der ersten Silbe wurde eine helleres ä: tagali wurde zu tägelich, und daraus entwickelte sich täglich. Später erging es auch den anderen Vokalen o und u ähnlich wie dem a, durch Aufhellung wurden sie zu ö und ü. So entwickelten sich langsam drei völlig neue Laute in der deutschen Sprache.
Źródło: http://www.wdr.de/tv/wissenmachtah/bibliothek/umlaute.php5
Ówczesny język niemiecki rozwinął nowe głoski i ludzie musieli wymyślić nowe litery, żeby móc je zapisać. Początkowo zamieszczano literę e tuż za odpowiednią głoską, następnie zapisywano ją nad głoską, dopiero w 1200 roku z tych kombinacji rozwinęły się dwie kreski. Kropki były szybszą wersją kresek. Jeżeli ktoś potrzebował szybko coś zapisać, zamiast kresek stawiał kropki i w ten sposób powstały znane nam wszystkim Umlauty.
